قدس؛ نخست‌وزیر ارمنستان، نیکول پاشینیان، پیشنهاد برگزاری مذاکرات جدید با جمهوری آذربایجان را مطرح کرده است. یکی از مقامات ارمنستان روز سه‌شنبه اعلام کرد که هدف از این مذاکرات، حل اختلافات بین دو کشور و امضای توافقنامه صلح پیش از نشست کنفرانس تغییر اقلیم سازمان ملل متحد COP۲۹ که ماه آینده در باکو برگزار می‌شود، می‌باشد.
سرکیس خاندانیان، رئیس کمیته روابط خارجی پارلمان ارمنستان، گفت که پاشینیان این پیشنهاد را در جریان تماس‌های غیررسمی با رئیس‌جمهور آذربایجان در حاشیه نشست سران کشورهای مستقل مشترک‌المنافع (CIS) که هفته گذشته در مسکو برگزار شد، مطرح کرده است.
خاندانیان به خبرگزاری آرمن‌پرس گفت: پیشنهاد شده که وزرای امور خارجه دو کشور نشست دو روزه‌ای برگزار کنند و بر سر یک یا دو بند از توافقنامه صلح که تاکنون مورد توافق قرار نگرفته‌اند به توافق برسند و سپس رهبران دو کشور پیش از نشست کنفرانس COP۲۹ در باکو این توافقنامه را امضا کنند.
وی افزود: راستش را بخواهید، از واکنش آذربایجان به این پیشنهاد اطلاعی ندارم، اما امیدوارم که این منطق جواب بدهد.
این اظهارات با سخنان آرمن گریگوریان، دبیر شورای امنیت ارمنستان، در کنفرانسی در پراگ در همان روز مغایرت دارد.
گریگوریان گفته بود که باکو و ایروان برای حل مسائل مورد اختلاف به زمان زیادی نیاز دارند. به همین دلیل او بار دیگر پیشنهاد ارمنستان برای امضای یک توافقنامه موقت بدون بندهای اختلافی را مطرح کرد.
خاندانیان مدعی شد که باکو از برگزاری نشست در اوایل ماه مارس و آوریل در بروکسل خودداری کرده است.
وی گفت: علاوه بر این، آذربایجان هنوز تعدادی از تعهدات بشردوستانه خود را که در جریان نشست‌های بروکسل در مورد آزادی اسرای جنگی و سایر زندانیان متعهد شده بود، انجام نداده است.
همچنین در ۱۵ اکتبر آلن سیمونیان، رئیس پارلمان ارمنستان، در ژنو اعلام کرد که باکو و ایروان در آستانه دستیابی به توافقنامه صلح هستند.
سیمونیان در جمع خبرنگاران در یکصد و چهل و نهمین اجلاس اتحادیه بین‌المجالس در ژنو گفت: چند ماه پیش، زمانی که روند صلح آغاز شد، آذربایجان خواهان موافقت ایروان با پنج ماده مورد قبول جامعه بین‌المللی بود. ما امروز به توافق کامل در مورد ۱۶ ماده رسیده‌ایم.
آلن سیمونیان از جمهوری آذربایجان خواست تا با نشان دادن اراده سیاسی از این فرصت استفاده کرده و آنچه را که ممکن است، محقق کند.
اما چندی پیش نیکول پاشینیان، نخست‌وزیر ارمنستان، گفته بود که بر سر ۱۳ ماده از ۱۶ ماده پیش‌نویس توافقنامه به توافق رسیده‌اند و در مورد سه ماده دیگر توافق جزئی وجود دارد.
الهام علی‌اف، رئیس‌جمهور آذربایجان، در ۱۴ اکتبر در مراسم دریافت استوارنامه سفیر جدید بلژیک، نظر متفاوتی را بیان کرد.
وی گفت: تمام بندهای توافقنامه صلح با ارمنستان از ارزش یکسانی برخوردارند و نمی‌توان یکی را از دیگری جدا کرد؛ بنابراین پیشنهاد دولت ارمنستان مبنی بر اینکه "هر آنچه تاکنون مورد توافق قرار گرفته است امضا شود و مفاد مورد اختلاف به مراحل بعدی موکول شود" عجیب و کاملاً غیرواقعی است و من چنین رویکردی را قبلاً ندیده‌ام.
الهام علی‌اف همچنین گفت که بروکسل مکانی بود که مذاکرات بین ارمنستان و آذربایجان با حمایت شارل میشل، رئیس شورای اتحادیه اروپا، با موفقیت برگزار شد و در واقع پیشرفت مهمی در آنجا حاصل شد.
وی افزود: اما متأسفانه طرف ارمنی تصمیم گرفت روند بروکسل را ادامه ندهد؛ اما در هر صورت، این یک روند مثبت بود که نتایج و تجربیات بسیار خوبی به همراه داشت.
منتقدان داخلی پاشینیان تأکید می‌کنند که نخست‌وزیر ارمنستان به شدت در تلاش است تا یک توافقنامه صلح ناقص را امضا کند و با این کار ارمنی‌ها را گیج و شانس خود را برای حفظ قدرت افزایش دهد. آن‌ها ادعا می‌کنند که جمهوری آذربایجان قصد ندارد بدون گرفتن امتیازات بیشتر از پاشینیان، توافقنامه صلح را امضا کند.
جمعه گذشته، علی‌اف بار دیگر ارمنستان را به دلیل "بازی‌های خطرناک" به عملیات نظامی تهدید کرد. وزارت امور خارجه ارمنستان در واکنش به این اظهارات اعلام کرد که باکو ممکن است برای تجاوز به ارمنستان آماده شود.
جمهوری آذربایجان از ارمنستان می‌خواهد که قانون اساسی خود را تغییر دهد و هشدار داده است که در غیر این صورت توافقنامه صلح را امضا نخواهد کرد. باکو به اعلامیه استقلال ارمنستان که در قانون اساسی این کشور ذکر شده و به اتحاد ارمنستان و قره‌باغ کوهستانی اشاره دارد، اعتراض دارد. ایروان نیز درخواست باکو برای تغییر قانون اساسی را تلاشی برای دخالت در امور داخلی ارمنستان توصیف می‌کند.
نیکول پاشینیان نیز اعلام کرده است که در قانون اساسی ارمنستان هیچ ادعای ارضی نسبت به آذربایجان یا هیچ کشور دیگری وجود ندارد و صلح بین ارمنستان و آذربایجان نه‌تنها ممکن است، بلکه به گفته رئیس دولت، قابل‌دستیابی نیز هست.
تاریخچه تنش‌ها و تحولات اخیر در قفقاز جنوبی
از اوایل دهه ۱۹۹۰، درگیری‌های قفقاز جنوبی به تنش‌هایی میان جمهوری آذربایجان و ارمنستان منجر شده است. در این راستا، منطقه قره‌باغ و هفت منطقه اطراف آن به اشغال نیروهای ارمنی درآمد.
اما در سال ۲۰۲۰، پس از ۴۴ روز جنگ، باکو توانست کنترل این هفت منطقه و بخشی از قره‌باغ را دوباره به دست آورد. در پی این تحولات، نیروهای حافظ صلح روسیه به منطقه اعزام شدند.
در تاریخ ۱۹ و ۲۰ سپتامبر ۲۰۲۳، باکو از «اقدامات ضدتروریستی محلی» در قره‌باغ خبر داد که ایروان این اقدام را به عنوان «پاکسازی قومی» و «تجاوز» ارزیابی کرد. در پی این رویداد، نیروهای حافظ صلح روسیه از جمهوری آذربایجان خارج شدند.
با وجود اینکه مذاکراتی با میانجیگری اتحادیه اروپا و روسیه بین دو کشور در حال انجام است، اما هنوز توافق صلحی به امضا نرسیده است. این وضعیت، نگرانی‌ها درباره آینده ثبات و امنیت در منطقه قفقاز جنوبی را افزایش داده است.
نظر شما